موسسه اندیشه ملل

موسسه اندیشه ملل

Search
Close this search box.

شناخت اسلام

معناي رب

فرعون از موسي و هارون پرسيد: و ما ربكما يا موسي؟ (پروردگار شما كيست؟) موسي گفت: ربنا الذي اعطي كل شيءٍ خلقه ثم هدي (پروردگار ما كسي است كه زيست وجودي هر موجود و آنچه را در زندگي نياز داشته به او داده و سپس به سمت كمال وجوديش او را هدايت كرده است.)
سبح اسم ربك الاعلي الْذي خلق فسوي و الذي قدر فهدي (اسم پروردگار برترت را تسبیح کن که موجودات را آفرید و آن ها را متعادل قرار داد و هر چيز را به اندازه ی معين تقدير کرد و سپس هدايت نمود.)
اختلاف ما الهيون با كفار و مشركين عمدتاً بر سر ربوبيت است نه الوهيت. آن¬ها خالق را قبول دارند. ولئن سألتهم من خلق السموات و الارض ليقولن الله (اگر از مشركين بپرسيم آسمان ها و زمین را كه آفريده است؟ مي‌گويند: خدا) اختلاف در ربوبيت است که رب و مدبر عالم كيست و نظام زيست و زندگي انسان را چه كسي بايد قانونش را معين كند؟

رب در لغت يعني المالك المدبر، رب الدجاجه يعني كسي كه مالك جوجه است و به او آب و دانه مي‌دهد و واكسن مي‌زند. رب البستان يعني كسي كه مالک باغ است و گل ها و درخت ها را آب و كود مي‌دهد و سم مي‌زند. رب العالمين يعني كسي كه اين عالم را به وجود آورده و برنامه¬ی زندگي هر موجودي را به او عطا كرده و او را لحظه به لحظه به سوي كمالش پیش مي‌برد.
انواع هدایت
هدايت چهار نوع است:
1ـ هدايت تسخيري: خداوند زمين و آسمان و سيارات و ستاره‌ها، گياهان و جمادات را آفريده است. اين ها مسخر پروردگاراند و خواه ناخواه روي مدار و خلقت معین خود حركت مي‌كنند. زنبور هزارها سال است که خانه‌‌اش را اين گونه مي‌سازد. حشرات به شکل خاصي تخم گذاري مي‌كنند. جمادات خواص طبيعي ثابتي دارند. ماه با نظم دقيق به دور زمین و زمین به دور خورشيد مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چرخد؛ به طوري كه بشر مي‌تواند بر اين اساس خسوف و کسوف را پيش‌بيني كند.
2ـ هدايت الهامي يا غريزي: در حيوانات علاوه بر هدايت تسخیری، هدایت برتري به نام غريزه وجود دارد و اوحي ربك الي النحل… (خدا به زنبور عسل وحي كرده كه …) چگونه كندو بسازد، چگونه شيره‌ي گل را بمكد و عسل تهيه كند؛ فلان پرنده چگونه لانه بسازد و كي و كجا مهاجرت كند، چگونه غذا تهيه كند و چگونه توليد مثل كند، چگونه فرزندش را نظافت نمايد و به او پرواز و تهيه‌ي غذا و شكار را ياد بدهد؛ بچه‌ي حيوان چگونه از مادرش شير بخورد. دنياي زنبورها و مورچه‌ها بسيار منظم و دقيق است و نظم زندگي آن ها هيچ گاه عوض نمي‌شود و آن ها تكامل اجتماعي ندارند؛ چون خداوند زيست وجودي آن ها را بر اين اساس هدايت نموده است.
3ـ هدايت از طریق وحي: انسان علاوه بر دو هدايت قبلي، از هدايت برتري به نام وحي برخوردار است که به وسيله ی انبيا به او مي‌رسد. البته غرايز انسان نسبت به حيوانات محدودتر بوده و از راه عقل (پیامبر درونی) و وحی (پیامبر بیرونی) هدايت می¬شود.
4ـ هدايت تعليمي: ملائكه هدايتشان به نحو تعليم مستقيم است و خداوند آن ها را مستقيماً آموزش داده است. ملائكه تنها در يك مسير معين حركت مي‌كنند و شاكله ی وجودي آن ها ثابت و محدود است.

 

برای دانلود بقیه این مطلب بر روی دانلود کلیک کنید .

 برای داشتن فایل به صورت رایگان از طریق تماس با ما در ارتباط باشید.