موسسه اندیشه ملل

موسسه اندیشه ملل

Search
Close this search box.

هویت ( حقیقت ) تشیع

مقدمه

الحمدالله رب العالمين و الصلاة و السلام علي محمد و آله الطاهرين و صحبته المنتجبين… .

مسأله ي حقيقت تشيع و شكل گيري آن، يكي از مسائلي است كه مورد اهتمام و توجه بسياري از مولفان و محققان در قديم و جديد بوده است و در مورد آن آراء و انديشه هاي متفاوتي اظهار شده است.

بيشتر مولفان بر اين عقيده اند كه شيعه، فرقه اي از فرقه هاي مختلف است كه در زمانِ تقسيم بندي هاي عقيدتي به وجود آمد. در آن زمان به سبب اختلاف عقيدتي، كه حاصلِ مرزبندي هاي سياسي بود، بخش عمده اي از سرزمين هاي امت اسلام، دچار اختلاف و درگيري شد. اين در حالي بود كه كمتر از نيم قرن از رحلت پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي گذشت. اين اختلاف و وقوع فتنه ها باعث شد كه مسلمانان در مقابل هم جبهه گيري نموده و ريختن خون يكديگر را مباح بشمارند! هر فرقه اي بر اين باور بود كه حق با اوست و طرف مقابل، باطل مي باشد. و براي اثبات ادعاي خويش، نصوص قرآني و احاديث نبوي را تأويل و تفسير مي كردند. اين شكل زماني شديدتر شد كه بعضي از فرقه ها شروع به جعل احاديثي كردند كه مقصود آنها را برساند و طرف مقابلشان را مذمت و سرزنش كند! به اين ترتيب احاديث دروغين انتشار يافت. از قبيل اين حديث كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:

((به زودي در امت من قومي ظهور خواهند كرد كه ملقب به روافض هستند. آنها را بكشيد كه مشرك هستند)).

اين در حالي است كه مولفان فِرَق نقل كرده اند كه لقبِ روافض را زيدبن علي بن حسين بر كساني اطلاق كرد كه در اثناي قيامش بر ضد بني اميه، او را ترك كردند. اين كلمه و الفاظ ديگري كه بر فرقه هاي مخالف جمهور اطلاق مي شد، در زمان پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله شناخته شده نبود.

و از جمله احاديثي كه شبيه متواتر شده است، حديث انقسام امت به هفتاد و سه فرقه مي باشد كه تمام فِرَق آن را روايت كرده اند. اين روايت مي گويد كه تمام فرقه ها هلاك مي شوند، مگر يك فرقه. براي همين هر فرقه اي تلاش كرده است تا ثابت كند كه فرقه ي ناجيه خودش مي باشد و بقيه فرقه ها مستحق آتش هستند!

از عواملي كه آتش اين اختلاف را شعله ورتر كرد، اين بود كه اين عقايد به تدريج در پيروان خود رسوخ بيشتري پيدا مي كرد و در جوامع جديد منتشر مي شد. اوضاع به گونه اي بود كه نسل هاي بعدي يقين پيدا كرده بودند كه اين احاديث از رسول خدا صلي الله عليه و آله است، در حالي كه در زمان آن حضرت صلي الله عليه و آله و كمي بعد از آن اين اصطلاحات شناخته شده نبود! اين آراء و عقايد به صورت گسترده منتشر نشد تا زماني كه درگيري هاي كلامي شروع شد و اين هنگامي بود كه مسلمانان، با فرهنگ بيگانه آشنا شده بودند و اين آشنايي با ترجمه كتب فلسفي روز به روز افزايش مي يافت. به اين ترتيب هر مشرب فكري، براي خودش عقايد فلسفي خاصي داشت و اين مصطلحات را فلسفه و منطق يونان، فارس ها، هندوها و غيره به عرب ها داده بودند.

هنگامي كه عصر تدوين شروع به شكوفايي كرد و متفكران مسلمان سعي و تلاش خود را در زمينه هاي مختلف فكري به كار گرفتند، عده اي نظريات مربوط به امامت و خلافت و اسلوب حكومت را بررسي مي كردند. بدبختي هنگامي شروع شد كه عده اي شروع به تأليف كتاب هايي در فِرَق و مذاهب كردند. بيشتر نويسندگان اين رشته از قبيل: شهرستاني و بغدادي و غيره از جمهور بودند كه اكثريت را در امت اسلامي در دست داشتند. اين ها بعداً اسم خود را عوض كرده و اصطلاح اهل سنت و جماعت را بر خود اطلاق مي كردند. تمام تأليفات حول يك نكته دور مي زد و آن اين بود كه سعي مي كردند تا هفتاد و سه فرقه ي اسلام را استقراء كنند و پس از اثبات هفتاد و سه فرقه، مدعي شوند كه خودشان فرقه ي ناجيه هستند و بقيه ي فرقه ها و از جمله فرقه ي شيعه، اهل آتش جهنم مي باشد. براي اثبات اين مدّعا، آراء و نظرات گوناگوني درباره ي شكل گيري و عقائد شيعه مطرح گرديد. گاهي شيعه را از پيروان عبدالله بن سبأ مي دانستند كه عقايد خود را از يهوديت گرفته است و گاهي شيعه را به فارس ها نسبت مي دادند كه افكار و عقايد خود را از مجوسيت گرفته است! و گاهي مي گفتند كه شيعه در واكنش به شهادت امام حسين عليه السلام در كربلا و قبل از آن شهادت علي بن ابي طالب عليه السلام شكل گرفته است.

بدين ترتيب اقوال مختلفي درباره تاريخ شكل گيري شيعه بيان مي شد. بعضي شكل گيري آن را بعد از سقيفه، و بعضي آن را در عصر عثمان و وقوع فتنه ها و بعضي آن را در زمان فتنه ي جمل يا صفين و بعضي آن را بعد از شهادت امام حسين عليه السلام مي دانستند.

علت اين نظرات غير واقعي آن بود كه آنها حقيقت تشيع را كه بيانگر حقيقت اسلام با تمام ظواهر و عقايدش بود، نشناخته بودند. آنها نمي دانستند كه تشيع، يك انديشه و عقيده ي نوظهور يا وارداتي از اديان و ممالك ديگر نبوده است، بلكه عقيده اي به تمام معنا اسلامي بوده است كه رسول اكرم صلي الله عليه و آله بذر اوليه ي آن را پاشيد و اين نهال، روز به روز رشد يافت و اهل بيت عليه السلام آن را تغذيه كرده و شبهات و بدعت ها را از آن دور مي كردند و مدعيان دروغيني را كه خود را به اهل بيت عليه السلام نسبت مي دادند تا به اغراض سياسي و دنيايي خود برسند، رسوا مي كردند.

متأسفانه، عده اي حقيقت شيعه را خوب نفهميدند و در كتاب ها و گفتارهاي خود سعي مي كردند كه عقايد مدعيان دروغين را به شيعه نسبت دهند تا بدين وسيله شيعه را متهم به بدعت و خروج از دين مبين اسلام كنند. حتي گفتند كه تشيع به هر فكر و انديشه ي مخربي

متوسل مي شود تا اسلام و عربيت رااز بين ببرد!

اين اتهام را متقدمان گفتند و متأخران جمهور آن را شاخ و برگ دادند و براي ردّ و طعن شيعه به ادعاهاي دشمنان ايشان توجه كرده اند، بدون اين كه به خود زحمت تحقيق و بررسي بدهند تا افكار و عقايد هر فرقه اي را از زبان متوليان همان فرقه بشنوند! به خصوص در زمان حاضر كه امكانات زيادي فراهم شده و هر محققي براي دستيابي به حقيقت به سرعت مي تواند با بزرگان فرقه هاي ديگر وارد بحث و گفتگو شود.

بديهي است كه حقيقت جويي و سلامت نفس، مهم ترين چيزي است كه به محقق جهت مي دهد. اگر اين شرط در محقق وجود نداشته باشد، نمي توان اميدوار بود كه حقيقت از لابلاي نوشته ها و تحقيقاتش آشكار شود.

خوشبختانه هنوز عده اي از محققان هستند كه هدفي جز كشف حقيقت را ندارند. آنها با تلاش و كوشش خود پرده را از روي حقيقت برگرفته اند، چنان كه بعضي از مستبصرين يا مستشرقين، كتاب ها و تحقيقات خوبي را ارائه داده اند و علماي شيعه، منابع مستندي را در دسترس قرار داده اند تا راه براي كسي كه به دنبال حقيقت جويي است، باز باشد.

بحثي كه در اين جا ارائه مي شود، يكي از آن تلاش هايي است كه تقديم مي شود و اميد است كه خداوند آن را براي حقيقت جويان مفيد قرار دهد.

 

 

 

بقیه مطالب در دانلود فایل می باشد .

 

برای داشتن فایل به صورت رایگان از طریق تماس با ما در ارتباط باشید.