برتری امام علی – علیه السلام – بر صحابه 

برتری امام علی علیه السلام

دلايل افضل بودن حضرت علي عليه السلام , تنها به تلاش پيامبر صلي الله عليه و آله وسخنان گوهربار او, محدود نمي شود؛ بلكه آيات زيادي از قرآن كريم نيز در اين باره نازل شده است تا در كنار سخنان پيامبر صلي الله عليه و آله , سندي ديگر بر افضليت آن حضرت باشد.

با بررسي روايات وارد شده, اين حقيقت كاملاً آشكار مي شود كه حضرت علي عليه السلام از همه اصحاب برتر است؛ لكن اين برتري, فقط در مقام مقايسه نمي باشد؛ بلكه دايره ي آن وسيع تر از اين معنا است. در واقع محتوا ومضمون اين نصوص, مي رساند كه حضرت علي عليه السلام به سبب برخورداري از صفات نفساني قدسي, تنها انساني است كه بعد از پيامبر صلي الله عليه و آله , شايستگي تصدي منصب امامت را دارد.

اگر ما, ديدگان خود را بر عصمت وعلم حضوري امام علي عليه السلام فرو بنديم؛ باز نمي توانيم فضايل ايشان را پوشيده داريم. حضرت علي عليه السلام حتّي بر اساس معيارهاي مكتب خلفا ـ كه ايشان را تنها يك صحابي مي داند ـ به سبب برخورداري از علم ودانش وصفات فردي واجتماعي، برتر از ديگر ياران پيامبر است.

بخش اول : فرازهایی از شخصیت امام علی علیه السلام

رفتار وصفات الهي امام علي عليه السلام , براي ما به عنوان نمونههخ ي يك انسان كامل الهي والگويي نيكو مطرح است. رسيدن به كنه شخصيت وجودي آن حضرت, از طريق بررسي بعضي از تجليات علمي و اخلاقي ايشان ممكن نيست.

لكن اگر كسي برخي از تجليات و ويژگي هاي حضرت علي عليه السلام را بشناسد, همين مقدار, براي حكم كردن به برتري ايشان بر ديگر اصحاب كفايت مي كند. آن هم نه در زمينه اي معين ومشخص؛ بلكه در همه زمينه ها؛ به صورتي كه كاملاً يقين مي شود هيچ يك از اصحاب پيامبر صلي الله عليه و آله مانند آن حضرت نيستند. در اين جا مناسب است كه به برخي از تجليات شخصيتي آن حضرت اشاره شود:

1- تجلی بعد شخصیت علمی امام علی علیه السلام

از مسلّمات تاريخ است كه حضرت علي عليه السلام از تمامي صحابه اعلم بود وبه درجه اي از كمال علمي دست يافته بود كه پيامبر صلي الله عليه و آله در باره ي آن حضرت فرمود: ((من شهر علم هستم وعلي دروازه ي آن است)).(1) پيامبر صلي الله عليه و آله اين سخن را, درباره ي هيچ يك از اصحاب نفرمود. اين سخن رسول خدا صلي الله عليه و آله با سخن حضرت علي عليه السلام تأكيد مي شود كه فرمود: ((رسول خدا صلي الله عليه و آله هزار باب علم را به من آموخت, كه از هر باب هزار باب برايم گشوده مي شود)).(2)

امام علي عليه السلام به وسيله علم الهي ـ كه از اختصاصاتش بود ـ بر ديگران برتري دارد. آن حضرت در اين رابطه مي فرمايد: ((اگر پرده هاي غيب برايم كنار زده شود, يقينم افزايش پيدا نمي كند)).(3)

طبق بيان صريح آن حضرت, علمي كه او حمل مي كند, بيشمار است وهيچ يك از اصحاب, توانايي حمل آن را ندارند: ((به درستي كه در اين جا درياي خروشان علم وجود دارد, اي كاش براي آن حاملاني مي يافتم ـ وبه سينه مباركش اشاره كرد ـ)).(4)

اين سخنان به روشني دلالت دارد كه امام علي عليه السلام به درجه اي از علم رسيد كه براي هيچ كس, به جز رسول خدا صلي الله عليه و آله رسيدن به آن ممكن نيست؛ از اين رو حضرت علي عليه السلام مي فرمايد: ((در علمي كه پنهان است, فرو رفته ام واگر آن را ظاهر كنم, هر آينه شما مضطرب ولرزان مي شويد, مانند لرزيدن ريسمان در چاه عميق)). (5)

ابي طفيل مي گويد: ((علي عليه السلام را ديدم كه مي گفت: از من سؤال كنيد. به خدا قسم, درباره ي چيزي از من سؤال نمي كنيد, مگر اين كه شما را آگاه كنم. درباره ي كتاب الهي از من سؤال كنيد, به خدا سوگند, آيه اي از كتاب خدا وجود ندارد, مگر اين كه من به آن آگاهم كه در شب يا روز و در دشت يا كوه نازل شده است)).(6)

اما صحابه ديگر چنين نيستند. خليفه اول مي گويد: ((… چه كنم! اگر درباره ي حرفي از كتاب خدا سخني بگويم كه خداوند آن را اراده نكرده باشد)).(7)

سعيد بن مسيب مي گويد: ((هيچ كدام از اصحاب پيامبر خدا صلي الله عليه و آله ادعا نكرد كه هر چه مي خواهيد از من سؤال كنيد؛ مگر علي عليه السلام )).(8)

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله بارها بر افضل بودن و برتري علمي حضرت علي عليه السلام بر ساير اصحاب گواهي داده اند كه به بعضي از آنها اشاره مي شود:

پيامبر صلي الله عليه و آله به حضرت فاطمه عليها السلام فرمود: ((تو را به ازدواج كسي در آوردم كه بهترين امت من است. او دانشمند ترين آنان است. او بردبارترين آنها و اولين آنان در پذيرش اسلام است)).(9)

((دانشمند ترين امت من بعد از من, علي بن ابي طالب است)).(10)

((علي, وارث علم من و وصي من است و او در ورود به من است)).(11)

((علي در علم من وبيان كننده ي آنچه كه براي آن فرستاده شدم است)).(12)

((دانشمند ترين امت من به سنت و داوري بعد از من, علي بن ابي طالب است)).(13)

((اي علي تو براي امتم بيان مي كني, آنچه را كه بعد از من, در آن اختلاف كنند)).(14)

((اي ابا الحسن, علم گواراي تو باد, به تحقيق تو علم را نوشيدي و از آن سيراب شدي)).(15)

بقیه مطالب در دانلود فایل می باشد .

برای داشتن فایل به صورت رایگان از طریق تماس با ما در ارتباط باشید.