نماز تراویح ؛ سنت یا بدعت ؟

– توقیفی بودن نماز

در شريعت اسلام، واجبات از جمله چيزهايي است كه به جا آوردن آن براي انسان مؤمن به خدا و روز قيامت به عنوان يك امر ضروري در جهت رسيدن وي به كمال مطلوب لازم است، به نحوي كه هر گونه كاستي در اداي آن ، رسيدن به مقام شايسته انساني را در معرض خطر قرار داده و انسان را حتي از نيل به پايين ترين مراتب كمال باز مي دارد.

مستحبات نيز اموري هستند كه مؤمن مقيد به واجبات را بيشتر به كمال و تقرب به خدا مي رساند.

نماز واجب روزانه بر انسان واجب است؛ ولي مقيد بودن به اول وقت، فضيلتي است كه نشان از اهميت دادن زياد بنده به اين واجب الهي است كه خداوند ايشان را به آن مشرف كرده است. به جا آودن نماز در جماعت هم اين چنين است و پله اي ديگر از كمال معنوي انسان مؤمن است.

عبادت در شريعت اسلامي چند ويژگي دارد: يكي اينكه بسيار متنوع است و در طول زندگي انسان شامل تمام حالات در تمام زمانها مي شود. هيچ يك از ادوار زندگي انسان از روز تولد تا مرگ، از دايره عبادات خالي نيست و اين استمرار، ميزان توجه اسلام را به تربيت انسان نشان مي دهد، تربيتي كه جز با تمرين و حركت مستمر در مسير ارتباط با خداي سبحان و به تدريج حاصل نمي شود.

ديگر اين كه عبادات در اسلام توقيفي است و انسان، حق كم يا زياد كردن چيزي از آنها را به حسب راي خود ندارد و اين مساله در ميان مسلمانان اجماعي است. در اين صورت نا چاريم در باره نماز تراويح تحقيق كنيم كه آيا اين نماز را شارع حكيم تشريع كرده و حكم و جزئيات آن را توضيح داده است؟ يا اينكه در شريعت اسلام چنين چيزي تشريع نشده و انجام آن بدعت است و چون بدعت ريشه اي در كتاب و سنت ندارد، حرام است؟

—————————–

1. . نماز تراويح نزد اكثر علماي اهل سنت در شبهاي ماه رمضان مستحب است احمد بن حنبل، ثوري، ابو حنيفه، و شافعي اين نماز را بيست ركعت و مالك آن را سي و شش ركعت مي دانند « ابن قدامه، مغني: ج 1 ص 797- 799 ».

– عدم مشروعیت نماز تراویح(1) از منظر قرآن و سنت

وقتي قرآن كريم را مطالعه مي كنيم، هيچ آيه اي كه در آن اثر يا نامي از نماز تراويح باشد نمي يابيم و اگر در قرآن دليلي براي مشروعيت صلي الله عليه و آله آن بود، حتما فقهاي مذاهب اربعه به آن تمسك مي كردند، ولي هيچ كدام از آنها را نمي بينيم كه چنين كاري كرده باشد.

زماني هم كه به سيره پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مراجعه مي كنيم، اثري از نماز تراويح نمي بينيم؛ بلكه در سيره ي نبوي فقط تاكيد بر شب زنده داري در ماه مبارك رمضان، آن هم به صورت فرادي ديده مي شود نه به صورت جماعت.

روايات هم ـ چنانكه خواهد آمد ـ بر اين نكته تاكيد مي كنند كه نماز تراويح را نه پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله آورده و نه در زمان آن حضرت انجام مي شده است، بلكه حتي در زمان ابو بكر نبوده و اصلا خداوند غير از نماز باران، اداي هيچ نماز مستحب ديگري را به جماعت جايز نكرده است و نماز جماعت فقط در نمازهاي پنجگانه، نماز طواف، نماز آيات تشريع شده است.

پيامبر اكرم هم اعمال مستحب را در شب ماه رمضان، بدون جماعت انجام مي دادند و مردم را هم به شب زنده داري در ماه مبارك رمضان ترغيب مي نمودند و مسلمانان نيز طبق آنچه از پيامبر مي ديدند عمل مي كرده اند.

اين موضوع در زمان ابو بكر هم ادامه داشت تا اينكه وي در سال سيزده هجري از دنيا رفت.

پس از وي، عمر عهده دار امر خلافت گرديد. او هم ماه رمضان سال سيزدهم هجري را به همان روال ادامه داد.

بقیه مطالب در دانلود فایل می باشد .

برای داشتن فایل به صورت رایگان از طریق تماس با ما در ارتباط باشید.